Dienstverlening

Hardnekkige problemen bij rekenen

Het omkeren van getallen is een hardnekkig symptoom dat opduikt bij rekenproblemen. Het heeft te maken met de werkrichting.
Kinderen bouwen een getalbeeld op met als basis de werkrichting die ze gewoon zijn van lezen en spellen. Ze passen deze werkrichting toe bij getallen en schrijven de cijfers neer in de volgorde waarin ze ze horen. Bij tweeëndertig hoor je 2 en dan 3, dus schrijven kinderen 23. Dit probleem is typisch voor het Nederlands en zien we bijvoorbeeld niet in het Engels (thirty-two wordt 3 en 2 en dus 32). Sommige kinderen kunnen dit ondervangen door eerst de eenheden op te schrijven en dan de tientallen. Zij schrijven dan van rechts naar links bij getallen tot 99. Anderen blijven te sterk hangen in de auditieve koppeling en schrijven zoals geleerd van links naar rechts met een omkering als gevolg.
Een andere verklaring voor het omkeren van getallen is een instabiele werkrichting. Deze kinderen hebben geen inwendig referentiepunt opgebouwd en starten soms links en soms rechts bij het lezen en bij het tellen. Hierdoor maken ze fouten als ze getallen schrijven en lezen. 
 

Acht tips om het omkeren van getallen te verhelpen

1. Laat het kind de eenheden kleuren in geel en de tientallen in groen zoals het MAB-materiaal. Dat helpt om vanuit getalinzicht en betekenistoekenning de getallen juist te lezen. 
2. Schrijf de E van 'eenheden' en T van 'tientallen' boven de juiste cijfers in het getal om de betekenistoekenning te ondersteunen. 
3. Geef het kind een tabel met de getalstructuur HTE om het getal in te schrijven zodat er weer een koppeling is met de betekenistoekenning.
4. Kleur de eenheden of zet er een ander visueel herkenningspunt bij zodat het kind ziet dat ze bij de eenheden moet starten met lezen.
5. Benadruk bij het verwoorden van het getal het deel -tig (bv. twintig, dertig) zodat het kind goed weet welk cijfer de tientallen aangeeft.
6. Kinderen links een armbandje laten dragen, kan helpen om een correcte, stabiele werkrichting te ontwikkelen.
7. Laat een beweging (van rechts naar links) uitvoeren met handen en hoofd bij het verwoorden van de getallen tot 99. Beweging helpt het inprenten van posities.
8. Laat het kind de uitkomst van een bewerking eerst opschrijven en pas daarna lezen. Dat is vaak makkelijker dan het getal uit het geheugen te laten formuleren.